Arabuluculuk Nedir?
Özellikle de artan nüfusla birlikte günümüzde çok sayıda anlaşmazlık meydana gelmekte ve bu anlaşmazlıklar için mahkemelere başvurulmaktadır. Dolayısıyla mahkemelerin iş yükü artmakta ve buna bağlı olarak dava süreleri ve çözüm süreci bir hayli uzamaktadır. Bu yükü hafifletmek adına bazı hukuki yöntemlere başvurulmuştur. Bu yöntemlerden en yaygın ve verimli olanı ise uzlaştırıcılık olarak da bilinen arabuluculuk yöntemidir.
Arabuluculuk yöntemiyle, uyuşmazlık yaşayan taraflar, tarafsız ve uzman olan üçüncü bir kişiden yardım alır. Tarafsızlığın hakemi olan hukuki kişi de uyuşmazlık yaşanan konuyu mahkemeye taşımadan daha hızlı ve kesin bir şekilde çözülmesini sağlar.
Arabuluculuğun Amaçladıkları ve Kazanımları
Arabuluculuğun esas amacı hem mahkemelerdeki yoğunluğu rahatlatmak hem de uyuşmazlık yaşayan taraflara daha hızlı ve daha az masraflı olarak adaleti sunmasıdır. Buna göre;
- Mahkeme sürecine nazaran çok daha hızlı ve etkilidir; 3-5 sene sürecek bir dava, arabuluculuk sayesinde daha ilk görüşmede bile çözülebilir.
- Söz konusu uyuşmazlık mahkemeye taşınmadan taraflar arasında çözülebilir.
- En hızlı, en ekonomik, en tarafsız ve kesin hukuki süreçtir.
- Arabuluculuk bir iş birliği sürecidir; taraflar arasında barışçıl çözüm yollarına gider.
- Taraflar istedikleri arabulucuyu seçme hakkına sahiptir.
- Dava öncesi ya da dava sürecinde, arabuluculuk için başvuru yapılabilir.
- Taraflar arasında her konu açık ve şeffaf bir şekilde masaya yatırılabilir.
- Yapılan toplantıda taraflar taleplerini ve fikirlerini rahat bir şekilde dile getirebilir, zira konuşulanlar arabulucu tarafından gizli tutulmaktadır.
- Arabuluculukta gizlilik esası, mahremiyet ve itibar açısından da önemlidir.
- Arabuluculuk tarafların iradesine bağlı olduğu için, isteğe bağlı olarak başvuru yapılabilir, sürdürülebilir veya sonlandırılabilir.
- Taraflar konuşarak çözüm üretirler, bu nedenle daha esnek olanaklar sağlar.
- Mahkemede görülen davalarda genellikle bir taraf mutlu ayrılırken, arabuluculukta her iki tarafında memnun ayrılması söz konusudur.
Kimler Arabulucu Olabilir?
Hukuk fakültesi mezunu olan, alanda en az beş yıllık deneyimi olan herkes arabulucu olabilir. Arabulucu olmak isteyenler Adalet Bakanlığı’nın düzenlediği arabuluculuk sınavına katılmak zorundadır. Sınava katılmak isteyen adaylar; T.C. vatandaşı olmalı, adli sicil kaydı bulunmamalı ve arabuluculuk eğitimi almış olmalıdır. Sınavı başarıyla tamamlayan adaylar, adliyelerdeki arabuluculuk bürolarına ya da büro almayan adliyelerde Sulh Hukuk Mahkemesi Yazı İşleri Müdürlüğü’ne başvurarak, arabuluculuk listesine kayıt yaptırmaları gerekmektedir. Sınava ilişkin detaylı bilgilere Arabuluculuk Daire Başkanlığı’nın web sitesinden ulaşabilirsiniz.
Temel Arabuluculuk Eğitimi
Hukuk fakültesi mezunu ve beş yıllık mesleki kıdemi olan, arabuluculuk yapmak isteyen adaylar için hazırlanmış; arabuluculuğun temel bilgileri, müzakere ve uyuşmazlık çözüm yöntemleri, iletişim becerileri, psikoloji, teorik ve pratik gibi arabuluculuk faaliyetlerinin yerine getirilmesi için gereken bilgi ve becerileri kapsayan bir eğitim programıdır. Arabuluculuk yönetmeliği için https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/06/20180602-1.htm adresini ziyaret ediniz.
Sitemizde bulunun temel arabuluculuk eğitimi sayfasından eğitime ulaşabilirsiniz.
Hangi Alanlarda Arabuluculuk var?
Genel uzmanlık alanı olarak; İş Hukuku, Tüketici Hukuku, Ticaret Hukuku; özel uzmanlık alanı olarak da Sigorta Hukuku, Banka ve Finans Hukuku, Enerji Hukuku, Fikri ve Sınai Haklar Hukuku, İnşaat Hukuku Daire Başkanlığı tarafından belirtilmiştir.
Enerji ve Maden Hukukunda Uzman Arabuluculuk
Dünyada ve ülkemizde artan enerji ihtiyaçlarından dolayı gelişen koşullar için elektrik, doğal gaz ve petrol piyasası alanlarında yeni düzenlemeler getirilmiştir. Buna paralel olarak maden sektörü de hızla büyümüş; rödovans sözleşmeleri yaygınlaşmış ve bu alanlardaki hukuki uyuşmazlıklar artmıştır. Mahkeme sürecinin tarafları yorması, zaman ve maddi yönden olumsuz etkilemesi Enerji Hukukunda Uzman Arabuluculuk yöntemini önemli bir avantaj haline getirmiştir.
Sitemizde bulunan enerji hukukunda uzmanda arabuluculuk sayfasından eğitime ulaşabilirsiniz.
Banka ve Finans Hukukunda Uzman Arabuluculuk
Günümüz dünyasında yapılan birçok alışveriş işlemi banka ve finans kuruluşları tarafından sağlanan araçlarla yapılıyor. Neredeyse her gün milyonlarca işlem bankalar aracılığı ile gerçekleşiyor. Ayrıca sunulan krediler düşünüldüğünde günlük hayatın parçası olan banka işlemleri, birçok hukuki uyuşmazlığı da beraberinde getirmektedir. Sıklıkla karşılaşılan; ödeme işlemleri, kredi, kredi kartı, mevduat ve banka teminat sözleşmeleri gibi konularda uyuşmazlık meydana gelmektedir. İşte bu uyuşmazlıklara daha kapsamlı yaklaşan çözüm yöntemi de Banka ve Finans Hukukunda Arabuluculuk oluyor.
Sitemizde bulunan banka ve finans hukukunda uzman arabuluculuk sayfasından eğitme ulaşabilirsiniz.
Sigorta Hukukunda Uzman Arabuluculuk
Günümüzde sıklıkla yapılan; kasko, trafik, özel sağlık, bireysel emeklilik, konut, zorunlu deprem, hayat, seyahat sigortalarına dayalı anlaşmazlıklar; sigorta şirketlerine açılacak davalar ve talep edilecek tazminatlar, poliçe uyuşmazlıkları vb. mahkemelerde yıllar içinde çözülürken arabuluculuk yöntemiyle haftalar içinde çözüme ulaşmaktadır. Mahkemeye taşınmış davalarda bile karmaşık sigorta uyuşmazlıklarının çözümü için mahkeme de bu süreçte arabuluculuk talep edebilmektedir.
Sitemiz bulunan sigorta hukukunda uzman arabuluculuk sayfasından eğitime ulaşabilirsiniz.
Fikri ve Sınai Haklar Hukukunda Uzman Arabuluculuk
Maddi niteliği olmayan fikir ve sanat eserleri; musiki, güzel sanatlar, ilim ve edebiyat eserleri, görsel ve işitsel sinema eserleri, Fikri Mülkiyet hakları kapsamındadır. Sınai haklar kapsamında; tasarım, marka, patent vb. daha güncel olarak hayatımıza giren hakları sayabiliriz. Fikri Sınai Haklar Hukukunda Arabuluculuk; sınai mülkiyet hakkına tecavüz durumunda açılacak tazminat ve alacak davaları; hükümsüzlük ve iptal kararı öncesi kurulup uygulanmış sözleşmeler gereğince ödenmiş bedelin iadesine ilişkin davaları, hak sahibinin ihmali ya da kötü niyetli faaliyetleri sebebiyle zarar gören tarafların açacağı tazminat davaları ile ilgilenen arabuluculuk yöntemidir.
Sitemizde bulunan fikri ve sınai haklar hukukunda uzman arabuluculuk sayfasından eğitime ulaşabilirsiniz.
Tüketici Hukukunda Uzman Arabuluculuk
Hepimizin birer tüketici olduğu günümüzde, yaşanan uyuşmazlıklar (Kredi kartı, tüketici kredisi, alınan hizmet veya malın kalitesizliği, peşin veya taksitli satış, ulaşım ve kargo sözleşmeleri, abonelik vb.) miktar ve değer gözetmeksizin, tüketici hukukunda uzman arabulucular sayesinde kısa sürede çözebilmektedir. Tüketici hukukunda arabuluculuk; tüketicinin yaşadığı anlaşmazlıkları en kolay, hızlı, ucuz ve etkili olmak üzere dört temel ilke çerçevesinde çözüme kavuşturma yöntemidir.
Sitemizde bulunan tüketici hukukunda uzman arabuluculuk sayfasından eğitime ulaşabilirsiniz.
İnşaat Hukukunda Uzman Arabuluculuk
Özellikle inşaat sektöründe farklı birçok kişinin bir arada çalışması ve maliyetlerin büyük olması hukuk açısından önem arz etmektedir. Hukuk sistemimizde en uzun süreçler gayrimenkul alanındaki uyuşmazlıklar için açılmış davalarda yaşanmaktadır. İnşaat hukukunda arabuluculuk yöntemi sayesinde, kat karşılığı inşaat ve alım-satım sözleşmeleri, tapu iptal ve tescil talepli ve ortaklığın giderimi talepli ve bunun gibi uyuşmazlıkların çözümüne artık kısa sürelerde ulaşılmaktadır.
Sitemizde bulunan inşaat hukukunda uzman arabuluculuk sayfasından eğitime ulaşabilirsiniz.
Sağlık Hukukunda Uzman Arabuluculuk
Tüm hukuk alanlarında olduğu üzere sağlık hukuku alanında da uyuşmazlıklar meydana gelmektedir. Fakat sağlık hukukuyla ilgili özel olarak ilgilenen bir mahkeme olmadığından sağlık hukukunda arabuluculuk yöntemi tercih edilmektedir. Özellikle hastanın aydınlatılması ve tıbbi uygulamalarda hata yapılması sonucu ortaya çıkan uyuşmazlıklar; söz konusu insan hayatı olduğundan hasta ya da hasta yakınları tarafından duygusal ve ağır tepkilerle karşılanmaktadır. Bu durumlarda direk yargı yoluna gidilmesi taraflar arasında daha büyük gerginlikler çıkmasına ve durumun daha kötüye gitmesine sebep olmaktadır. Arabulucu desteği ile gidilen çözüm yolunda ise tarafların hem maddi hem manevi anlamda daha memnun oldukları görülmektedir.
Sitemizde bulunan sağlık hukukunda uzman arabuluculuk sayfasından eğitime ulaşabilirsiniz.
Ticaret Hukukunda Uzman Arabuluculuk
Ticaret hukukunda arabuluculuk; taraflar arasında oluşan uyuşmazlıkların hem çözümü hem de bireyler arasındaki ticari ilişkilerin mümkünse bozulmaması veya sürdürülmesi için uygulanan en önemli ve etkili yöntemdir. Ayrıca yargının iş yükünün azaltılması ve uzayan dava süreçlerinin iyileştirilmesi amacıyla ticaret hukuku kapsamında arabuluculuk uygulaması şart olmuştur.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5A maddesi ticari davalarda arabuluculuk şartını düzenlemiştir ilgili maddeye göre;
- Bu Kanunun 4’üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.
- Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren altı hafta içinde sonuçlandırır. Bu süre zorunlu hâllerde arabulucu tarafından en fazla iki hafta uzatılabilir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu kapsamında: ticaret ortaklılıkları; anonim, kollektif, komandit, limitet ve kooperatif ortaklıkları, tacir ve ticaret unvanları, ticaret usulüne ilişkin düzenlemeler vb. ticarete ilişkin birçok konu düzenlenmiştir. Ayrıca ticaret hukukunu kapsayan; ticari İşletme, şirketler, kıymetli evrak, taşıma, deniz ticaret, sigorta, rekabet, fikri mülkiyet ve sermaye piyasası hukuku, ticaret hukukunun alanına giren diğer hukuk dalları olarak belirlenmiştir.
Sitemizde bulunan ticaret hukukunda uzman arabuluculuk sayfasından eğitime ulaşabilirsiniz.